غذای کمکی نوزاد یکی از مهمترین مراحل رشد اوست که تأثیر مستقیمی بر سلامت و تکامل فیزیکی و ذهنی دارد. از حدود ۶ ماهگی، نیازهای تغذیهای نوزاد افزایش مییابد و دیگر شیر مادر یا شیر خشک به تنهایی کافی نیست. انتخاب غذای کمکی مناسب و رعایت اصول تغذیهای، از بروز مشکلات گوارشی و حساسیتهای غذایی جلوگیری میکند. در این مقاله، بهترین غذاهای کمکی و نکات تغذیهای مهم را بررسی خواهیم کرد.
۱. زمان مناسب برای شروع غذای کمکی نوزاد
بر اساس توصیه سازمان بهداشت جهانی (WHO)، غذای کمکی کودک باید از ۶ ماهگی آغاز شود. برخی از علائم آمادگی کودک برای شروع تغذیه کمکی شامل موارد زیر است:
توانایی نشستن با حمایت و کنترل سر
افزایش علاقه به غذای بزرگسالان
گرفتن غذا با دست و تلاش برای گذاشتن در دهان
کاهش رفلکس بیرون راندن غذا از دهان
توجه داشته باشید که شروع زودهنگام غذای کمکی (قبل از ۶ ماهگی) ممکن است باعث مشکلات گوارشی شود و شروع دیرهنگام نیز میتواند رشد کودک را تحت تأثیر قرار دهد.
۲. بهترین غذاهای کمکی نوزاد
انتخاب غذای مناسب برای نوزاد بسیار مهم است. برخی از اولین غذاهای توصیهشده برای غذای کمکی کودکان عبارتاند از:
🔹 فرنی و حریره بادام
فرنی آرد برنج و حریره بادام، اولین و بهترین گزینههای غذای کمکی نوزاد هستند. این غذاها هضم آسانی دارند و انرژی موردنیاز نوزاد را تأمین میکنند.
🔹 پوره میوهها و سبزیجات
پوره هویج، سیبزمینی، کدوحلوایی، سیب و گلابی، منابعی غنی از ویتامینها و مواد معدنی هستند و به بهبود عملکرد سیستم گوارشی نوزاد کمک میکنند.
🔹 سوپ ساده نوزاد
سوپ شامل برنج، هویج، گوشت مرغ یا گوسفند و کمی روغن زیتون یک غذای کمکی نوزاد کامل محسوب میشود. ابتدا به شکل آبکی تهیه کنید و به مرور زمان غلظت آن را افزایش دهید.
🔹 زرده تخممرغ
از ۷ ماهگی، میتوان مقدار کمی زرده تخممرغ پختهشده را در برنامه غذایی نوزاد قرار داد. ابتدا مقدار کمی از آن را با غذا ترکیب کنید و به تدریج افزایش دهید.
۳. نکات مهم در تغذیه غذای کمکی نوزاد
افزایش تدریجی تنوع غذایی: هر غذای جدید را به مدت ۳ تا ۵ روز امتحان کنید تا حساسیتهای احتمالی مشخص شود.
عدم افزودن نمک و شکر: مصرف نمک و شکر در غذای نوزاد توصیه نمیشود.
توجه به آلرژیها: غذاهایی مانند عسل، آجیل و سفیده تخممرغ را تا یکسالگی نباید به نوزاد داد.
حفظ تغذیه با شیر مادر: غذای کمکی نوزاد باید مکمل شیر مادر باشد، نه جایگزین آن.
۴. غذاهایی که نباید در غذای کمکی نوزاد باشد
عسل: خطر ایجاد بوتولیسم در نوزادان زیر یک سال
شیر گاو: برای نوزاد زیر یک سال مناسب نیست
غذاهای فرآوریشده: مواد نگهدارنده و افزودنیهای شیمیایی ممکن است برای نوزاد مضر باشند
آجیل و کره بادامزمینی: خطر خفگی و آلرژی
نتیجهگیری
شروع غذای کمکی نوزاد یکی از مراحل مهم رشد کودک است که باید با دقت و آگاهی انجام شود. انتخاب غذاهای سالم، افزایش تدریجی تنوع غذایی و رعایت نکات ایمنی، به نوزاد کمک میکند تا به خوبی با غذاهای جدید سازگار شود. اگر سؤالی درباره تغذیه نوزاد خود دارید، بهتر است با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
📌 برای مطالعه مقالات بیشتر درباره تغذیه نوزاد، به دکتر زردی مراجعه کنید.