فاویسم یک بیماری ژنتیکی ناشی از کمبود آنزیم G6PD است که میتواند باعث کمخونی شدید، زردی و ضعف عمومی در نوزادان و کودکان شود. این بیماری معمولاً پس از مصرف مواد غذایی خاص مانند باقلا یا برخی داروها بروز میکند و باعث تخریب گلبولهای قرمز خون میشود. در این مقاله با دکتر زردی، علائم، علل و روشهای درمان فاویسم را بررسی میکنیم.
علائم فاویسم در نوزادان و کودکان
علائم فاویسم معمولاً چند ساعت پس از مصرف مواد حساسیتزا ظاهر میشود و شامل موارد زیر است:
زردی شدید پوست و چشمها
رنگپریدگی و ضعف عمومی
ادرار تیره یا قهوهای رنگ
تپش قلب و تنگی نفس
کاهش اشتها و بیحالی
علل بروز فاویسم
این بیماری به دلیل کمبود آنزیم G6PD ایجاد میشود. برخی از عوامل تحریککننده شامل: ✔ مصرف باقلا، سویا و برخی حبوبات ✔ برخی داروها مانند آسپیرین، داروهای ضد مالاریا و آنتیبیوتیکهای خاص ✔ عفونتهای ویروسی یا باکتریایی ✔ استرس و عوامل محیطی
روش های تشخیص فاویسم
برای تشخیص فاویسم، پزشک از روشهای زیر استفاده میکند: آزمایش خون برای بررسی کمبود آنزیم G6PD آزمایش شمارش گلبولهای قرمز برای تشخیص کمخونی بررسی سطح بیلیروبین در خون نوزاد در صورت مشاهده زردی شدید
روش های درمان فاویسم
درمان فاویسم شامل پرهیز از مواد حساسیتزا و درمان کمخونی است. برخی از روشهای درمانی عبارتاند از: ✔ پرهیز از مصرف مواد غذایی و داروهای محرک ✔ مصرف مایعات زیاد برای دفع مواد مضر از بدن ✔ تزریق خون در موارد شدید کمخونی ✔ فتوتراپی در صورت بروز زردی در نوزادان
راه های پیشگیری از فاویسم در نوزادان و کودکان
فاویسم درمان قطعی ندارد، اما با رعایت نکات زیر میتوان از بروز علائم جلوگیری کرد: ✅ عدم مصرف باقلا، سویا و برخی مواد حساسیتزا ✅ اجتناب از مصرف برخی داروها مانند آسپیرین و آنتیبیوتیکهای خاص ✅ بررسی سابقه خانوادگی در نوزادان تازه متولد شده ✅ انجام آزمایش غربالگری نوزادان برای تشخیص کمبود آنزیم G6PD
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده علائم زیر، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
زردی شدید و مداوم
ضعف، بیحالی و رنگپریدگی
ادرار تیره یا قهوهای رنگ
تنگی نفس و تپش قلب
نتیجهگیری
فاویسم یک بیماری ارثی است که در اثر کمبود آنزیم G6PD ایجاد میشود. این بیماری با پرهیز از مواد حساسیتزا و کنترل کمخونی قابل مدیریت است. اگر کودک شما علائم فاویسم را نشان میدهد، باید تستهای تشخیصی انجام داده و با پزشکان متخصص در مرکز فوق تخصصی کودکان دایار مشورت کنید.